Doğumsal Çarpık Ayak
DOĞUMSAL ÇARPIK AYAK
(PES EKİNOVARUS- PEV)
Yaklaşık 1000 canlı doğumdan birinde ortaya çıkan, erkek çocuklarda daha sık görülen, bazen her iki ayağı ekileyen doğumsal bir deformitedir. Ayakta taban dahil tümüyle içe dönüklük vardır. Deformitenin ağırlığı çok hafiften tam dönük ayak tabanına kadar kadar değişken olabilir. Ayaktaki kemiklerde eklemler arası ilişkiler bozuktur. Ayrıca baldır kasları kısa ve gergindir.
TANI: Genellikle hamilelik döneminde ultrasonografi takipleri esnasında tanı konabilir. Yenidoğan bebekte ayaktaki şekil bozukluğu çok belirgindir ve tanı ivedilikle konur.
TEDAVİ: Tedaviye zaman kaybetmeden başlanmalıdır. PONSETİ yöntemi ile şekil bozukluğuna sebep olan kaslar ve bağlar esnetilir ve alçılama yapılır. Ayaktaki bozukluk tek seferde düzeltilemez. Ayak kemikleri arasındaki bozulmuş ilişkiler (çıkıklar) aşama aşama düzeltilir ve alçılama ile elde edilen düzeltme 1 hafta süre ile korunur. Haftalık değiştirilen alçılar öncesinde germe ile kademeli düzeltme uygulanır. Ortalama 4-6 alçılama yapılarak düzeltme tamamlanır. Son alçı 3 hafta süre ile ayakta kalmalıdır. ALÇILAR DİZ ÜSTÜ SEVİYEDE OLMALIDIR. Alçı tedavisi ile düzeltilen ayak ORTEZ ile korumalıdır. Eğer düzenli ortez kullanılmazsa hastalık yüksek oranda nüks eder. Ortez kullanım süresi takip sırasında takip eden hekim tarafından belirlenir. Ortez tedavisi sonlandırıldıktan sonra hasta erişkin yaşa gelene kadar takip edilir.
CERRAHİ TEDAVİ:
Aşil gevşetme: Seri alçılama ile ayak düzeltilir. 4. Veya 5. Alçıdan sonra topuk pozisyonu ve aşil tendonu kısalığı değerlendirilir. Eğer Aşil tendonunda kısalık devam ediyorsa aşil gevşetmesi ve nihayi alçılama uygulanır. PEV’li bebeklerin yaklaşık %90’ı bu girişime ihtiyaç duyar.
Tendon Transferi: Çocuk yürümeye başladıkta sonra kaslarının anormal çekmesine bağlı dinamik supinasyon deformitesi gelişebilir. Bu durumda Tendon transferi ameliyatı uygulanabilir. Aileyi kaygılandıran bu ayak deformitesi alçılama ile başarılı olarak tedavi edilebilir. Özel ayakkabı kullanımı gerektirmeyen, esnek ayak elde edilir.